De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), wat betekent deze nieuwe Wet in de praktijk

Door: Mr. M.F.M. (Misja) Geeratz    11 juni 2020

Een ernstige psychische aandoening bij iemand kan ertoe leiden dat hij een gevaar vormt voor zichzelf of voor anderen. Hij kan dan verplicht worden behandeld. Iedereen die van mening is dat iemand in zijn omgeving geestelijke gezondheidszorg zou moeten krijgen, kan dit melden bij de gemeente. Het is vervolgens aan de gemeente om te onderzoeken of de situatie inderdaad vraagt om een verkennend onderzoek. Vervolgens kan de gemeente een zorgelijke situatie melden bij de Officier van Justitie. De Officier van Justitie kan dan beslissen om een verzoekschrift voor een zorgmachtiging in te dienen bij de rechter. Vervolgens kan door de rechter verplichte zorg worden opgelegd. Hiervoor geldt de op 1 januari 2020 in werking getreden Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz).

 

Een belangrijke verandering ten opzichte van de vervallen Wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz: deze wet was tot 1 januari 2020 van toepassing) is dat verplichte zorg ook buiten een ggz-instelling opgelegd kan worden, bijvoorbeeld in een thuissituatie. Onder de Wet Bopz was gedwongen zorg alleen mogelijk in een instelling. Indien iemand gedwongen moest worden behandeld, was een gedwongen opname dus noodzakelijk. Ook indien iemand enkel verplichte medicatie toegediend moest krijgen. Met de inwerkingtreding van de Wvggz is gedwongen opname in deze situatie dus niet meer nodig.

 

Een van de uitgangspunten van de nieuwe wet is dat er zoveel mogelijk rekening moet worden gehouden met de voorkeuren van de patiënt. Bovendien worden derden, zoals de partner, de familie en de huisarts, meer betrokken bij de uitvoering van de wet. Een ander uitgangspunt is dat dwang zoveel mogelijk moet worden voorkomen. Dit betekent dat er altijd eerst goed moet worden gekeken naar de mogelijkheid om vrijwillige zorg te bieden. Als het niet mogelijk is om geen zorg te verplichten, moet de duur daarvan zoveel mogelijk worden beperkt.

 

Volgens de Wvggz heeft de patiënt recht op een advocaat. Hij zal de belangen behartigen van de patiënt in de procedures die met de verplichte zorg te maken hebben. De advocaat kent de wetgeving en procedures waar de patiënt mee te maken krijgt. Daarnaast zorgt hij ervoor dat het perspectief van de patiënt goed naar voren komt in alle procedures. Voor alle vragen over de rechten en plichten van de patiënt rondom de procedures of voor bijstand van een advocaat kunt u terecht bij Lina Advocaten.


Door: Mr. M.F.M. (Misja) Geeratz